Incarnatie van het artistieke lichaam

Tja als je dan eenmaal een blog hebt aangemaakt is het natuurlijk zaak deze ook minstens wekelijks bij te houden met verse content! Nu wil het geval dat hetgeen waar mijn inspiratie vandaan komt, mij nu volledig in beslag neemt. Ik ben al dagen het internet aan het afstruinen, meestal een zeer geliefde bezigheid, nu een noodzakelijk kwaad; ik moet een artikel schrijven over Orlan. De excentrieke Française bekend om haar body art performances. Het begin was eenvoudig omdat ik, zoals ik al eerder heb vermeld, het menselijk lichaam in de kunst een inspirerend onderwerp vind. Prachtige lijven zoals het kwetsbare lichaam van Botticelli's Venus, Gerard's Psyche die haar eerste kus ontvangt, het toppunt van schoonheid. De achterliggende metaforen bevestigen nog eens het artistieke ontzag voor het menselijk lichaam.

De geboorte van Venus,c.1482–1486 Sandro Botticelli,tempera op canvas,Uffizi, Florence	Cupid and Psyche, 1798 François Gérard, olieverf op canvas, Louvre, Parijs

Nu zou je denken dat mijn onderwerp dus een schot in de roos is, Orlan noemt zichzelf tenslotte een lichaamskunstenares? Echter Orlan lijkt het lichaam te willen degraderen tot een ding. Ze laat zich voor haar performances helemaal 'verbouwen' door middel van plastische chirurgie. Is dit nou het antwoord van de postmoderne kunst op de schoonheid van het menselijk lichaam? Is deze ontwikkeling in de moderne kunst de bevestiging dat anno 2009 het ontzag voor het menselijk lichaam is verdwenen? De bladen schermen met het lijf in al zijn gewelddadige naaktheid. Medici tonen ons tot in detail de aftakelingen van de tempel onzer ziel. Make-over programma's schreeuwen ons toe vanaf de buis dat het lichaam ons eigendom is en dat je er mee kan doen wat je wil. Dit lijkt ook de boodschap van Orlan te zijn. Crèmes, afslankpillen en plastische chirurgie in plaats van verf en penselen. Het lijf als ready made. Maar waar ligt de grens, hoe ver gaan we in het 'herscheppen' van het lichaam naar het heersende ideaalbeeld? Hoe zit het eigenlijk met het innerlijk, in de kunst gaat het bijna nooit alleen over het product, maar vooral over de inhoud; de boodschap welke de kunstenaar wil communiceren met de aanschouwer. Gelukkig is dit ook de conclusie van mijn tijdrovende onderzoek; het gaat bij Orlan niet om het product, juist de inhoud geeft haar werk betekenis en meerwaarde. Al schrijvende kreeg ik inzicht in de verschillende lagen van het werk van Orlan en heb ik mijn mening moeten bijstellen. Hierdoor is mijn waardering voor haar paradoxale werk aanzienlijk gestegen. Meer over het artikel zodra ik het af heb!!!

The Shroud of St. Orlan,(a relic), 1993
gelaatsafdruk van Orlan in bebloed gaas.